فناوری اطلاعات

سواد دیجیتالی؛ مجوز ورود به جامعه اطلاعاتی

در جریانی نه چندان پرسرعت، جامعه سنتی ایران در حال تبدیل شدن به جامعه ی اطلاعاتی می باشد؛ اتفاقی که در بسیاری از کشورها در سالهای اخیر انجام گرفته و با سرعت بالایی در حال پیشرفت می باشد، با کمی تامل و  بررسی، ابعاد پیشرفت این دسته از کشورها در زمینه های مختلف علمی، تجاری و فرهنگی بسیار ملموس می نماید.  با توجه به اینکه در جامعه اطلاعاتی توانایی خواندن و نوشتن به تنهایی کافی نیست و مفهومی فراتر و هدفهای والاتر ی را در بر می گیرد؛ لزوم بازآموزی و سوادآموزی برای همه افراد جامعه امری اجتناب ناپذیر می باشد. سواد مورد قبول در جامعه اطلاعاتی پیش نیاز اصلی برای رشد فکری و توانایی انجام پژوهش می باشد و  بدون داشتن مهارتهای نو و جدید نمی توان به منابع دانش بشری و در نتیجه تولید دانش دست یافت.

برخی سواد رایانه ای را که در حقیقت توانایی شخص در انجام اعمال اصلی و پایه با رایانه می باشد را برای پیشرفت در جامعه اطلاعاتی کافی می دانند در حالیکه این توانایی ها صرفا به فرد در جهت یادگیری سواد دیجیتالی که همان سواد مورد نیاز در جامعه اطلاعاتی می باشد، کمک خواهد نمود.

سواد دیجیتال؛ دانش، مهارت و عملکردهای مورد استفاده در طیف گسترده ای از دستگاه های دیجیتال متصل به شبکه و اینترنت را در بر می گیرد. در حقیقت یک فرد با سواد دیجیتالی توانایی استفاده از اینترنت و شرکت در گروههای آنلاین و شبکه های اجتماعی و … را دارا می باشد.

سواد دیجیتالی مستلزم یادگیری مجموعه مهارت های خاصی است که در طبیعت خود میان رشته ای می باشند. اطلاعات، رسانه و تکنولوژی؛ مهارت های یادگیری و نوآوری؛ و مهارت های زندگی و حرفه ای به عنوان سه مجموعه مهارت هستند که افراد به منظور کسب سواد دیجیتالی، یا مهارت های قرن 21 باید در آنها ماهر شوند.

محققان معتقدند که پنج نوع از سواد وجود دارد که توسط یک زیرمجموعه با عنوان سواد دیجیتالی احاطه شده اند: سواد تصویری و بصری شامل توانایی خواندن و استنباط اطلاعات از تصاویر، سواد بازتولید شامل توانایی استفاده از فن آوری دیجیتال به منظور ایجاد یک بخشی از کار و یا ترکیب قسمت های موجود از کار برای اختصاص آن به خود ، سواد شاخه گزینی شامل توانایی حرکت موفقیت آمیز در محیطی غیر خطی و چند رشته ای در فضای دیجیتال، سواد اطلاعاتی شامل توانایی جستجو، مکان یابی، برآورد و ارزیابی انتقادی اطلاعات موجود در اینترنت و شبکه های اجتماعی می باشد و در نهایت سواد اجتماعی و عاطفی که به جنبه های اجتماعی و عاطفی موجود در فضاهای آنلاین اشاره دارد.

آنچه که مسلم است جای خالی آموزش مهارتهای مرتبط با سواد دیجیتالی در مدارس و همچنین سازمانها کاملا مشهود می باشد. ارتقای سواد دیجیتالی می تواند نقش موثری درکاهش آسیب ها و همچنین افزایش نوآوری و خلاقیت و در نتیجه تولید دانش ایفا نماید. این آموزشها باید به دنبال تقویت استفاده هوشمندانه و آگاهانه از اطلاعات موجود در فضاهای مجازی باشند. در این راستا تهیه و تنظیم کتب درسی تخصصی، به‌کارگیری مشاوران و متخصصان مرتبط و تشکیل نهادهای دولتی و غیر دولتی باید هرچه سریع تر انجام پذیرد.

حمید حیدری

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا