مفهوم اقتصاد دیجیتال به زبان ساده
عسگر حیدری – اقتصاد دیجیتال مجموعه‌ای از فعالیت‌های اقتصادی است که با استفاده از فناوری‌های دیجیتال، به ویژه اینترنت، شبکه‌های ارتباطی و زیرساخت‌های هوشمند شکل می‌گیرند. این نوع اقتصاد بر پایه تولید، توزیع و مصرف کالاها و خدمات دیجیتالی بنا شده و نقش عمده‌ای در تحولات جوامع مدرن امروزی ایفا می‌کند.
اقتصاد دیجیتال به تمام فعالیت‌های اقتصادی گفته می‌شود که از طریق شبکه‌های دیجیتال (به خصوص اینترنت) صورت می‌گیرد و در آن، اطلاعات، داده‌ها، فناوری و هوش مصنوعی به عنوان عوامل تولید جدید عمل می‌کنند.
اجزا و حوزه‌های اصلی اقتصاد دیجیتال
- تجارت الکترونیکی (E-Commerce)
– شامل خرید و فروش کالاها و خدمات از طریق وبسایت‌ها و اپلیکیشن‌ها
– مثال: دیجی‌کالا، آمازون، eBay، Alibaba
- مالی الکترونیکی (E-Finance)
– خدمات بانکی و مالی اینترنتی
– مثال: کارت به کارت، پرداخت آنلاین، ارزهای دیجیتال، بانکداری موبایل
- ارائه خدمات دیجیتالی
– خدماتی مانند آموزش آنلاین، معاینه پزشکی از راه دور، مشاوره حقوقی آنلاین و …
- صنعت محتوا و رسانه
– تولید و توزیع محتواهای دیجیتالی مانند:
– موسیقی، فیلم، کتاب الکترونیکی
– شبکه‌های اجتماعی
– پلتفرم‌های استریم مانند نتفلیکس و سپوتیفای
- صنعت نرم‌افزار و خدمات فناوری اطلاعات
– توسعه نرم‌افزار، برنامه‌نویسی، ابر، هوش مصنوعی، بلاکچین و …
- استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای دیجیتال
– شرکت‌هایی که بر پایه فناوری و اینترنت شکل گرفته‌اند.
– مثال: اوبر، اسنپ، Airbnb، انحصاری، ترونیکس
مزایای اقتصاد دیجیتال
– افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی
– فرصت‌های شغلی جدید
– دسترسی آسان به بازارهای جهانی
– کاهش هزینه‌های تولید و توزیع
– افزایش شفافیت و کاهش فساد اقتصادی
نقش اقتصاد دیجیتال در توسعه کشورها
اقتصاد دیجیتال یکی از اهرم‌های اصلی جهش اقتصادی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته محسوب می‌شود. کشورهایی مانند چین، هند، سنگاپور و حتی ایران با سرمایه‌گذاری در حوزه دیجیتال، موفق به جذب سرمایه، ایجاد شغل و افزایش رقابت‌پذیری شده‌اند.
