تزریق هیجان به بازیهای ویدئویی
در سالهای اخیر، از سامانههای واسط مغز- ماشین برای بازیهای سرگرم کننده نیز استفاده شده است. تولیدکنندگان این بازیها از سیگنالهای الکتروانسفالوگرام برآمده از مغز و اراده فرد استفاده و به بازیهای ویدئویی هیجان میبخشند.
گروهی از بیمارانی که دچار سکته مغزی شدهاند یا از آسیب به سامانه نخاعی خود از ناحیه گردن رنج میبرند، قادر به حرکت یا حتی گاهی تکلم نیستند. ساخت رباتهایی که بتواند آنها را در انجام کارهای شخصی کمک کند امری بسیار ضروری است. البته از تعامل میان انسان و رباتها در زمینههای دیگر نیز میتوان استفاده کرد. از جمله موارد این تعامل میتوان به هدایت رباتها در محیطهای صنعتی خطرناک و نیز در صحنههای نظامی اشاره کرد.
پس از موفقیت اعجابآور فناوری ساخت قطعات و مدارهای الکترونیکی در ابعاد بسیار کوچک، از این فناوری برای ساخت دیگر قطعات و ابزارها در اندازههای کوچک نیز استفاده شد. با تکامل این فناوری برای تولید ریزساختارها و ریزابزارها فناوری ریزماشینکاری پا به عرصه نهاد و پس از زمان کوتاهی به فناوری ریزسامانههای الکترومکانیکی تغییر نام یافت. توانمندی این فناوری موجب شد گستره وسیعی از ریزابزارها در اندازههای میلیمتری، میکرومتری، و حتی کوچکتر ساخته شود که در برخی موارد با هیچ فناوری دیگری قابل ساخت نبود. نمونهای از محصولات این فناوری را میتوان برخی از حسگرها )مثلاً برای تشخیص یا اندازه گیری فشار، دما، رطوبت، گاز، و شتاب(، عملگرها، و ریزالکترودهای مورد استفاده در مهندسی پزشکی پیشرفته را نام برد.
از مزایای بسیار مهم استفاده از فناوری ریزماشینکاری برای ساخت ریزابزارهای غیرالکترونیکی باید به قابلیت مجتمعسازی این قطعات با مدارهای الکترونیکی اشاره کرد که میتواند کمک شایان توجهی به ارتقای توانمندی و کیفیت عملکرد آنها کند. پس از حدود دو دهه فعالیت گسترده دانشگاهی و صنعتی برای رشد و تکامل ریزابزارها اکنون نزدیک به یک دهه است که ریزسامانهها به عنوان ترکیبی از ریزمدارهای الکترونیکی و ریزابزارهای غیرالکترونیکی در کانون توجه پژوهشگران و فعالان صنعتی در رشتهها و زمینههای کاربردی گوناگون قرار گرفتهاند. صنایع خودرو، هوا و فضا، مهندسی پزشکی، و صنایع نظامی را میتوان از زمینههای کاربرد ریزسامانهها به شمار آورد.
با توجه به ویژگیهای منحصر به فرد ریزسامانهها که در بالا به آنها اشاره شد، این افزارهها نامزدهای بسیار مناسبی برای استفاده در برخی از کاربردهای ویژه مهندسی زیست پزشکی هستند. در این کاربردها، به دلایلی لازم است افزارهای در جای خاصی از بدن کاشته شود که با عضو یا قسمتی از بدن ارتباط برقرار سازد. ارتباط با مغز به منظور تبادل اطلاعات، انتقال اطلاعات صوتی و
تصویری از دنیای خارج به سامانههای شنوایی یا بینایی انسان به منظور بازگرداندن توانایی شنیدن و دیدن به افراد ناشنوا و نابینا، و همچنین تحریک و کنترل مثانه مثالهایی موفق از کاربرد این افزارهها به شمار میآید.
امیرمسعود سوداگر
منبع: معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری